Όλες αυτές τις μέρες κείμενα και συζητήσεις για το τι είναι Τέχνη , τι δεν είναι Τέχνη ή μήπως τέχνη και όχι Τέχνη , ή μήπως καλλιτέχνης ή εργάτης της τέχνης , μέσα στο σύστημα , στις ακρώρειες του συστήματος ,εκ των έσω αντισυστηματίας , επιχορηγούμενος ουραγός ή ταγός και στρατευμένος ,ελεύθερος καλλιτέχνης , ά-γνωστός καλλιτέχνης ,του νόστου ή της καταστροφής, αυτοδιαχειριζόμενος ή ετεροπροσδιοριζόμενος ,επαγγελματίας ή ερασιτέχνης της τέχνης, της τέχνης ,της τέχνης…της τέχνης…κι ενώ πράγματι η τέχνη είναι η ζωή μας και η ζωή μας τέχνη δε πολυκαταλαβαίνω και γιατί η δική μας επιλογή για έναν τρόπο ζωής που εμείς αποδεχόμαστε ως σημαίνοντα γίνεται τελικά περισσότερο φάρος στις συνειδήσεις μας από όλα εκείνα που αν μιλούσαμε για γενίκευση της προσπάθειας που έχει ξεκινήσει από το Δεκέμβρη θα μπορούσαν να συσπειρώσουν γύρω μας ή γύρω από οποιοδήποτε «εξεγερμένο» πυρήνα όλους εκείνους τους ανθρώπους τους νοικοκυραίους που υποτίθεται ότι θέλουμε να αφυπνίσουμε με τις κόκκινες μύτες μας και τα εκρηκτικά κρουστά μας και τα μπαλέτα μας στη μέση του δρόμου που ομολογώ τόσα χρόνια σ' αυτή στη πόλη ωραιότερη και εν δυνάμει πιο «κολλητική» αναρχία δεν είδα.. Αναρωτιέμαι όμως τι θα γίνει όταν η φυσική ισχύς του να σπάμε τη κανονικότητα με πολυμορφικές ασύντακτες δράσεις σβήσει σιγά σιγά κάτω απ'το βάρος της απλής αλήθειας του «όλα τα συνηθίσαμε» που λέει και ο Σεφέρης , τι θα γίνει τότε όταν και μας θα μας έχουν συνηθίσει να διακόπτουμε τη καθημερινότητα τους με τη «μαγική ζωή» που προτείνουμε.. «όπως όλα αυτά που έχουμε συνηθίσει…» και η ρηξικέλευθη ύπαρξη μας προβλέπεται πια στα δελτία ειδήσεων για να μπορεί κανείς ανενόχλητος να συνεχίσει τη καθημερινότητα του χωρίς να εκτίθεται στις παραξενιές μας.. Ότι τα πράγματα τώρα ξεκινάνε είναι το πιο λογικό επιχείρημα και ουδείς θα φέρει αντίρρηση στο ότι αν είχαμε ένα έτοιμο καλλιτεχνικό ή άλλο μανιφέστο θα ήτανε χειρότερα ,μακράν χειρότερα.. Όμως όσο ο καιρός περνάει και εφόσον δε θέλουμε να μείνουμε -και καλά κάνουμε -σε όσα ήδη έχουν συμβεί ,αλλά συναντιόμαστε και μιλάμε και προτείνουμε μακρόπνοες δράσεις , για τις οποίες η ανάγκη της υποστήριξης μας σ'αυτές από πολύ περισσότερους ανθρώπους απ'όσους τώρα αριθμούμε διαφαίνεται επιτακτική , δε μπορούμε παρά να αναρωτηθούμε τι προτείνουμε τελικά.. τι είναι αυτό στο οποίο καλούμε με όλες μας τις δυνάμεις τους άλλους τόσο καιρό και με ποια γλώσσα θα μπορέσουμε να ενωθούμε τελικά μαζί τους? Μήπως η τέχνη μας αυτή καθ'εαυτή δε φτάνει? Θέλω να πω ίσως η αξία του διαλόγου με τους γύρω μας , μ' αυτούς στους οποίους θέλουμε να απευθυνθούμε ,να υπερτερεί της μεταξύ μας ανακύκλωσης όσο παραγωγική κι αν είναι αυτή για μας . Αυτή τη Τέχνη νομίζω θα είχε νόημα να αναζητήσουμε , την απονευρωμένη από εσωστρέφεια και προκατασκευασμένους ορισμούς και το φάρο της δικής μας τελικά αφύπνισης. Αν αποτύχαμε τόσα χρόνια να είμαστε πιο διαδραστικοί με την κοινωνία νομίζω ότι οφείλεται στο ότι συχνότερα στεκόμαστε απέναντι της παρά μέσα της , στο ότι η Τέχνη μας μας εξασφαλίζει τη φυσική ασπίδα απέναντι στην βαθειά και αδυσώπητη ασχήμια της ζωής που αυτοί οι «άλλοι» ζούνε και στο ότι βολευόμαστε κι εμείς στη μικρή μας θέση στον ήλιο που τη περιφρουρήσαμε όπως κι εκείνοι με τις θυσίες μας κι ας ήταν ίσως άλλου τύπου και άλλων αξιών…Αν δε λερώσουμε και λίγο τα χέρια μας μέσα στην «ανθρωπίλα» που πάμε να «εξευγενίσουμε» ,εν ολίγοις , δεν έχουμε τη γλώσσα να μιλήσουμε.. κι οποιαδήποτε αναζήτηση φόρμας είναι μάταιη .Η ζωή νομίζω διαμορφώνει τη φόρμα . Η αναγκαιότητα .Ας δημιουργήσουμε στον εαυτό μας την αναγκαιότητα να εκφράσουμε εκείνους που προσπαθούμε να καπελώσουμε ίσως με τις καλές προθέσεις και τις προβολές μας πάνω τους. Ας πάμε εμείς κοντά τους παρά εκείνοι σ'εμάς.. Επί χρόνια ο Eugenio Barba- και είναι απλά ένα από τα παραδείγματα- γυρίζει τον κόσμο ,προσφέροντας τη δουλειά του με αντίτιμο οι ντόπιοι θεατές να παραγάγουν ως αντίδωρο ένα δικό τους δρώμενο…δε λέω πως είναι πανάκεια ,ούτε πως αν δε φιλτράρει κανείς ολ'άυτά μέσα από πολιτική και καλλιτεχνική θεωρεία έχει κάποιο αυτόνομο νόημα εκτός της ευκαιριακής υποστήριξης στόχων και κοινοτήτων, υποστηρίζω όμως ότι είναι μια αρχή επαναπροσδιορισμού όχι μόνο της τέχνης του καθενός μας αλλά και του εαυτού ή της συλλογικότητας που παράγει τη τέχνη .Ζούμε κάτω από μία δεδομένη συνθήκη η οποία είναι και υπεύθυνη για την συνάντηση μας. Υποθέτω ότι αυτήν κατ'αρχήν καλούμαστε να αξιολογήσουμε και να εκφράσουμε. Πέρα από τους μετανάστες , τις μειονότητες, τους ανθρώπους χωρίς ευκαιρία στην παιδεία ,πόσο μάλλον στην τέχνη , ο απέναντι που τα σπάει στα μπουζούκια με τα τελευταία του λεφτά ,εκείνος που ετεροπροσδιορίζεται από τη τηλεοπτική αξία και παραμένει δέσμιος μιας υποκινούμενης και ψευδούς ταυτότητας ,εκείνος που μας θεωρεί επικίνδυνους για την κοινωνική ευημερία ή άχρηστα μη παραγωγικά παράσιτα, αυτός που προστατεύει τι βιτρίνα του περισσότερο απ'ότι το διπλανό του, όλοι αυτοί οι μέχρι τώρα εξ ορισμού απέναντι είναι νομίζω οι εν δυνάμει σύμμαχοι μας και τη γλώσσα που θα κινητοποιήσει αυτούς χρειάζεται να ευφεύρουμε φέρνοντας τους στο προσκήνιο μας, καταλαβαίνοντας τους , χρησιμοποιώντας ίσως τον κώδικά τους, εκφράζοντας με τη γλώσσα τους ή τη κοινή μας πια γλώσσα και τη δική μας αγωνία και ομορφιά όπως και τη δική τους.
από Dec-m-embered 12 Φεβρουάριος 2009 4:53 μμ
Υπαρχει ενδιαφερον;
προταση για (καλλιτεχνικη; η οχι απαραιτητως...) δραση αντιπληροφορησης το σαββατο βραδυ σε περιοχες του κεντρου με κινηση (πχ ψυρρη, γκαζι, θησειο).μπορουμε αμεσα να ετοιμασουμε κειμενο (η ομαδα κειμενου μολις απεκτησε τα δυο πρωτα μελη της-εμενα κι αλλον εναν) για την αλλοτριωση, το θεαμα, την πληξη του σαββατοβραδου στα μπαρ.
μπορει επισης να γινει αναφορα στην επερχομενη οικονομικη κριση, να αποενοχοποιηθει ο κοσμος.
το να μην εχεις φραγκο να πιεις ενα ποτο στο μπαρ δεν ειναι ντροπη. υπαρχουν κι αλλοι τροποι να νιωσεις ανθρωπος, αποδεκτος, περα απο οσους επιτασσει η κυριαρχη αισθητικη του θεαματος.
ας ανοιξουμε με τους φιλους μας την πορτα και ας βγουμε στο δρομο, ας μοιραστουμε ενα μπουκαλι με "ξενους", ας...
κοντα σε αυτα, και τα ηδη υπαρχοντα κειμενα για κουνεβα, συλληφθεντες, παρκακι.
τωρα αν θελει να φερει κανεις και μπογιες, μπαλα, καμια μπουκαλα η δυο αυγα τουρκιας δε νομιζω να ενοχληθει η εξεγερση...
σχεδιο δρασης:
- οποιος/α θελει να δρασουμε αυτο το σαββατο μπορει να μου στειλει mail στο nikos.underwater@gmail.com
- οσοι μαζευτουμε σε πρωτη φαση, ακομα και λιγοι, ετοιμαζουμε αυριο το κειμενο και προπαγανδιζουμε τη δραση μεσω αλλων διαδυκτιακων τοπων (οχι της λυρικης) και κυριως σε φιλους και γνωστους.
- μαζευομαστε λιγο πριν την πορεια του σαββατου στα προπυλαια για τους συλληφθεντες, τυπωνουμε τα κειμενα, τα καβατζωνουμε, και συμμετεχουμε στην πορεια προπαγανδιζοντας και τη βραδυνη δραση.
- τα υπολοιπα συζητιουνται ιδιωτικως...
Η ΓΛΩΣΣΑ ΕΙΝΑΙ ΙΟΣ. ΑΣ ΤΟΝ ΜΕΤΑΔΩΣΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ...
12 Φεβρουάριος 2009 9:41 πμ
Αναρτήσεις
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Δεκέμβρης διατύπωσε για μια άλλη φορά την ύπαρξη ενός εμφύλιου. Ιδιότυπου μεν, εμφύλιου δε. Πολύς κόσμος πήρε θέση και ανάμεσα σε αυτούς και πολλοί από μας. Δεν μπήκε θέμα τον Δεκέμβρη μεταξύ "καλλιτεχνών" και "πλέμπας" γιατί είχαν διεμβολιστεί οι ταυτότητες. Δεκέμβρης είναι να θέτεις όλα τα ζητήματα για την ζωή, για τον θάνατο, για τον έρωτα, για την τέχνη, να επαναπροσδιορίζεσαι με σημείο αναφοράς την αντίσταση και την αξιοπρέπεια. Αυτός ήταν ο Δεκέμβρης. Κι όχι να να θεωρείς σύμμαχο αυτόν που προστατεύει την βιτρίνα του! Ήμαρτον!
ΑπάντησηΔιαγραφήΝα μπούμε λοιπόν στα σκυλάδικα, στα γήπεδα, στην κουλτούρα του λότο, στα κρυφά διαμερίσματα καταναγκαστικής πορνείας... Μόνο που εκεί δεν θα "λερώσουμε" απλά τα χέρια μας, αλλά θα τα γυρίσουμε ενάντια στον εαυτό μας, τον ευατό μας όπως τον γνωρίσαμε τον Δεκέμβρη.
Λίγη προσοχή σύντροφοι!
φίλε Κώστα έχεις δίκιο αλλά όχι σέ όλα. Δεκέμβρης είναι να θέτεις όλα τα ζητήματα για την ζωή, για τον θάνατο, για τον έρωτα, για την τέχνη, να επαναπροσδιορίζεσαι με σημείο αναφοράς την αντίσταση και την αξιοπρέπεια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜην είσαι όμως βιαστικός. Υπάρχουν διαφορετικές ταχύτητες αντίληψης και αντίδρασης στα πράγματα όπως και μέθοδοι.Δεν ειναι όλοι οι άνθρωποι αντίπαλοι ούτε εχθροί, κοίταξε βαθιά μέσα σου και θα δείς ότι μοιάζεις σε πολλα με αυτους που κατηγορείς. Αν δεν το κάνεις αυτό γρήγορα θα απογοητευτεις
γιατί θα βλέπεις ότι οι ΄΄άλλοι΄΄δεν πρόκειται ποτέ να γίνουν αυτό που εσύ έχεις στό μυαλό σου. Ολοι είναι εν δυνάμει σύμμαχοί σου. Όλοι οι άνθρωποι και η πλέμπα και οι καλλιτέχνες και αυτοί που προστατεύουν τη βιτρίνα τους θέλουν να ζούν σε μια δίκαιη κοινωνία. Είμαστε όμως εδώ και αιώνες σκλάβοι και για να σπάσουμε τα δεσμά μας χρειαζόμαστε και ανθρώπους σαν εσένα που ήδη ΄΄τρέχεις΄΄ αλλα και όλους τους άλλους που ακόμα είναι βαθιά υπνωτισμένοι. Αγωνίσου εσύ όπως ξέρεις πολέμα το θηρίο του καπιταλισμού και το άδικο και μια μέρα θα έρθει σίγουρα που δεν θα είσαι εσύ και άλλοι 5 ή 10 χιλάδες αλλά εκατομμύρια και θα παρασέρνουν τα πάντα στο διάβα τους. Τότε όταν θα γίνει αυτό,οι εχθροί του σήμερα θα είναι οι συναγωνιστές σου και εσύ αυτός που δεν τους πρόδωσε
Το ζήτημα που θέτεις είναι ιστορικό. Δεν θα λυθεί εδώ, σίγουρα. Ωστόσο, από τους εαυτούς μας όπως και από τους άλλους ανθρώπους απαιτούμε δεν αρκούμαστε... Όταν δολοφονείται ένα παιδί εν μέσω μιας κοινωνικής κατάστασης αφοδρής εκμεταλλευτικής και καταπιεστικής επίθεσης τότε σύμμαχός σου δεν είναι αυτός που παίρνει το καδρόνι να προφυλάξει την βιτρίνα του.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠροφανώς, ο άνθρωπος δεν τελειώνει εκεί που τελειώνει το δέρμα του γι' αυτό και μιλάμε για αλληλεγγύη. Από την άλλη δεν δέχομαι ότι όλοι μπορούμε να γίνουμε φασίστες, ρατσιστές, σεξιστές επειδή υπάρχουν και αυτοί στην κοινωνία. Όταν μοιράζουμε κείμενα στους δρόμους δεν το κάνουμε επιλεκτικά αλλά τη στιγμή που φασίστες, ρατσιστές και σεξιστές ασκούν τη βία τους πρέπει να λάβουν αυτό που τους αξίζει. Κι αυτό δεν είναι να ενσωματώσουμε τις δικές τους αντιφάσεις εκπίπτοντας σε μια απαράδεκτη αδράνεια αλλά να τους αλλάξουμε την παναγία.
Η Τέχνη οφείλει να πολιτικοποιηθεί
ΑπάντησηΔιαγραφήΈνα από τα πολλά μαθήματα που μας έχει δώσει η Ιστορία είναι ότι οι τέχνες, τα γράμματα και ο πολιτισμός, εξελίσσονται μόνο σε περιόδους κοινωνικής ευημερίας. Οι περίοδοι συνεχών κοινωνικών αναταραχών, πολέμων, βιαιοτήτων, κοινωνικής καταπίεσης, και γενικότερης αστάθειας, ανέκαθεν έβαζαν τον πολιτισμό των εκάστοτε κοινωνιών σε οπισθοδρομική πορεία. Και φυσικά, το μεγαλύτερο ίσως μάθημα Ιστορίας είναι ότι οι άνθρωποι αρνούνται να μάθουν από τα μαθήματα της Ιστορίας και να υπερβούν παλιότερα λάθη.
Έχοντας αυτό κατά νου, αναδύονται δύο απορίες: α) Είναι δυνατόν οι σημερινοί «άνθρωποι των Τεχνών» να μην έχουν καμία επαφή με την εγχώρια κοινωνική πραγματικότητα;… και αν έχουν, β) Είναι δυνατόν να μην αντιδρούν;
(Hint of the day: Η σημερινή εγχώρια κοινωνική πραγματικότητα, περιλαμβάνει συνεχιζόμενη διάλυση των δημοκρατικών θεσμών, των Ανεξάρτητων Αρχών, της Δικαιοσύνης, καθώς και βίαιη κρατική καταστολή, ανικανότητα διοίκησης και οργάνωσης, διαφθορά σχεδόν σε κάθε κλάδο, έλλειψη στοιχειώδους οράματος ή σχεδιασμού, μιζέρια, απαισιοδοξία, αύξηση παραβατικότητας και την παρουσία μίας Κυβέρνησης που απλά διατηρεί πελατειακές σχέσεις με τους «κουμπάρους» της. Ως αποτέλεσμα έχουν αφανιστεί έννοιες όπως η διαγενεακή δικαιοσύνη, η ισονομία, η ισότητα, τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα, η σωστή παιδεία και κάποιο θετικό όραμα για τη νέα γενιά. Επίσης συνεχίζεται η προσπάθεια που ξεκίνησε πριν περίπου δύο αιώνες για τη σύσταση ενός δημοκρατικού, κοσμικού και σύγχρονου Κράτους, η οποία μέσα σε μόλις λίγα χρόνια κατρακύλησε πολλά «τετραγωνάκια» πίσω).
Εάν ο ρόλος της Τέχνης είναι να διερευνά και να εκφράζει τις πτυχές του «ανθρώπινου δράματος» σε διάφορες μορφές υποκειμενικής αντίληψης, ίσως ήρθε ο καιρός να συνειδητοποιηθεί από την ίδιους ανθρώπους της Τέχνης ότι σε περίοδο κοινωνικής παρακμής δεν δύναται να υπάρξει Τέχνη. Μπορεί να υπάρχει υποκριτική, ανούσια ή κορεσμένη Τέχνη. Δεν μπορεί όμως να υπάρχει δημιουργική και εκφραστική Τέχνη, χωρίς σημαντικές επιρροές από τα ευρύτερα κοινωνικά δρώμενα.
Άνθρωποι των τεχνών που συνειδητά εθελοτυφλούν μπροστά στη σημερινή κοινωνικό-πολιτική παρακμή, είτε επιλέγουν να διαιωνίσουν το σκοτάδι ώστε να μη θιγούν ατομικά τους συμφέροντα, είτε επιλέγουν να προσποιούνται ότι η παρακμή δεν τους αφορά. Και οι δύο περιπτώσεις πάντως, φέρνουν στο μυαλό τη ρήση ενός σπουδαίου ανθρώπου των Τεχνών, του Pablo Picasso που είχε πει: «Η τέχνη ξεπλένει από την ψυχή τη σκόνη της καθημερινότητας».
Υποθέτω πως οι σύγχρονοι Έλληνες «καλλιτέχνες» στην πλειοψηφία τους προτιμούν να έχουν «σκόνη» να ξεσκονίζουν, παρά να κάνουν κάτι πιο δραστικό ώστε να «καθαρίσει» η ίδια η καθημερινότητα. Επιλέγουν να συνεχίζουν να εκφράζουν τις προσωπικές «σκονισμένες» ιστορίες τους, παρά να δημιουργήσουν κάτι πιο διαφωτιστικό για το κοινό και τους στοχαστές τους, παράγοντας θετικό και ενεργό έργο.
Η Τέχνη, εκτός από παθητική μορφή έκφρασης, μπορεί να γίνει ένα ισχυρό εργαλείο στην αφύπνιση συνειδήσεων. Μπορεί να εκφράσει με πάθος, οργή και θυμό αυτή την αίσθηση που έχουν πολλοί πολίτες αυτής της χώρας που έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με την παρακμή. Μπορεί να αποτελέσει εργαλείο μαζικής διαμαρτυρίας απέναντι στον σκοταδισμό που έχει εισέλθει στην κοινωνία μας. Μάλιστα μπορεί να το κάνει σε καθαρά πανανθρώπινο επίπεδο χωρίς καμία κομματική χροιά.
Εάν οι άνθρωποι της Τέχνης, έχουν ένα στοιχειώδη σεβασμό απέναντι στην ίδια την Τέχνη, οφείλουν να δουλέψουν πιο σκληρά σε κοινωνικό επίπεδο ώστε να τεθούν τα θεμέλια για την επιστροφή στον εκπολιτισμό της κοινωνίας και της χώρας. Οφείλουν να καταλάβουν ότι σε μία κοινωνία που δεν υπάρχει παιδεία και ευημερία, στο τέλος θα θριαμβεύσουν τα «σκουπίδια» έναντι της τέχνης, των γραμμάτων, των επιστημών και γενικώς του πολιτισμού. Και σε μία τέτοια κοινωνία, οι καλλιτέχνες δεν θα έχουν καν θέση.
Οι άνθρωποι της Τέχνης οφείλουν να αρθρώσουν πολιτική φωνή και να εκφράσουν την αγανάκτησή τους απέναντι στη σημερινή μπόχα. Χωρίς την παραμικρή κομματική χροιά και μακριά από κομματικές συγκρούσεις ή συμφέροντα. Οφείλουν να εξοργιστούν, όχι μόνο για τα ευρύτερα κοινωνικά προβλήματα αλλά και για τον διάχυτο συντηρητισμό που επηρεάζει και τους ίδιους. Διαφορετικά, θα παραμείνουν συνεργοί στη γενικότερη κοινωνική απάθεια και ανοχή των λαμογίων και των σκοταδιστών.